Shutterstock 1051401806

Vandaag is nog steeds één op drie van de Vlaamse tableau-advocaat een solist, samen zijn dat zo’n 3500 advocatenkantoren. Zo blijkt uit de Advocatenbarometer 2020 die we net met de Orde van Vlaamse Balies op u loslieten.

Onze solist heeft een gemiddelde anciënniteit van 24 jaar, cliënten zijn in de helft van de gevallen natuurlijke personen en inhoudelijk werken solisten het meest in strafrecht, familierecht en burgerlijk recht. Huis, tuin- en keukenrecht dus, zonder enige negatieve bijklank overigens.

Echter, in een sterk gedigitaliseerde wereld waarin klantengedrag razendsnel verandert en de complexiteit in regels toeneemt, lijken de solisten in woelig water te belanden.

Hoewel in vergelijking met de vorige Advocatenbarometer in 2012 er een toename is van het aantal solopraktijken met pakweg vijf procentpunten, vindt meer dan drie kwart van onze advocaten de overstap naar zo’n solopraktijk vandaag het minst aantrekkelijk. Ze achten die overstap zelfs heel onwaarschijnlijk. Amper 8,6 procent van advocaten op het tableau geeft aan dat zij waarschijnlijk nog richting een solopraktijk zullen varen. Maar dat is niet alles. Ook de solisten zelf lijken, meer dan advocaten uit andere structuren, de overstap naar een andere professionele structuur aantrekkelijk te vinden. Meer dan één op vier, zo blijkt.

De mogelijke redenen hiervoor hoeven we alvast niet al te ver te zoeken. Van alle advocaten hebben onze solisten de grootste angst voor een burn-out en moeten ook zij het meest werken tijdens vakantie. Bijna de helft van onze solisten werkt in het weekend. Ze halen trouwens ook de hoogste – en dus de slechtste – score als wordt gepolst naar hoe vaak andere huisgenoten mee lijden onder hun werk.

Als klap op de vuurpijl blijkt dat het grootste deel van de respondenten in de Advocatenbarometer die aangeven dat hun bruto-inkomen in de afgelopen vijf jaar gedaald is, in een solopraktijk werkt. Net geen 3 op 10 solisten geeft een daling aan, liefst 12 tot 20 procentpunten hoger dan respectievelijk bij groeperingen of associaties. De erelonen van solisten lijken gemiddeld het laagst van allemaal en als de coronacrisis al een financiële impact had op onze sector, dan sloeg die het hardst in bij, jawel u raadt het al, onze solisten.

Toch wil ik graag nuanceren. Het doembeeld als zouden al onze duizenden solisten op deze woelige wateren de ijsschots niet meer kunnen ontwijken, is echter onterecht.

Tijd om onze solist, of eenpitter, even in de bloemen te zetten, én uit de wind te zetten. Maar ook uit te nodigen om de mouwen op te stroppen. Ik geef toe, geheel onpartijdig ben ik – vandaag zelf solist – geenszins, maar daar zijn we als advocaat prima vertrouwd mee dus dat hoeft ook niet.

Eerst even met bloemen gooien.

Met een profielschets, via zo’n Advocatenbarometer, doen we onmiskenbaar afbreuk aan de net ongelofelijke diversiteit die er binnen onze solisten bestaat. Gedreven door passie voor ons mooie beroep, gingen – en gaan - duizenden advocaten elke dag hun eigen weg. Vaak wars van bemoeienissen van buitenaf, maar zo goed als steeds met een erg uitgesproken mening over de rol die de advocaat in onze maatschappij kan en moet vertolken. Er zijn oudere solisten, die het nooit anders gekend hebben, maar ook jonge advocaten gaan vandaag nog als solist op verkenning. De ene solist drijft op ondernemerschap en efficiëntie, de ander legt de klemtoon op menselijkheid en nabijheid. De één vindt het een heus avontuur om de diversiteit aan dossiers en materies te trotseren, de ander wordt een ultraspecialist die de concurrentie met grotere structuren aangaat. Sommigen zijn geen teamspelers, en doen liefst hun eigen goesting, anderen vinden werken in teamverband misschien vermoeiend en te traag. Ze houden van de wendbaarheid en flexibiliteit, wars van de partnergesprekken aan grote tafels waar in realiteit ook solisten zitten, en al te vaak de grootste sceptici de keuzes of vaarroute bepalen.

Moedige strijders zijn het veelal, in elk geval. Met het hart voor de advocatuur, én de rechtzoekende, op de juiste plaats.

Maar na deze bloemen, mag de solist ook wel even worden wakker geschud. Velen onder hen zetten best even de zeilen bij, willen ze die ijsschots vermijden.

De troeven, die zijn er. Het is aan u, beste solist, om ze ook voluit te benutten.

Eén. Uit de Advocatenbarometer blijkt dat u het minst van alle advocaten denkt nood te hebben aan meer IT-ondersteuning. Uit eerdere bevragingen van onze balie West-Vlaanderen bleek ook al dat vier op tien nog zonder softwarepakket werkt. Ook uit de recente benchmark van Wolters Kluwer volgt dat liefst één op vijf onder u vindt dat helemaal geen veranderingen nodig zijn in uw werking. Volgens mij heeft u het fout. Met uw wendbaarheid, flexibiliteit en vaak eerder beperkte overhead aan kosten, bent u net erg uitverkoren om uw efficiëntiegraad via, zelfs vaak heel eenvoudige, technologie te kunnen verhogen. Met grotere winstmarges tot gevolg, wat overigens geen kwaad kan gezien de eerder minder goede financiële cijfers die voor solisten uit de Advocatenbarometer stromen.

Twéé. U loopt, opnieuw volgens diezelfde Advocatenbarometer, niet warm van samenwerkingsverbanden. Jammer, want solisten zullen in de toekomst net zozeer meer en meer moeten inzetten op netwerken en samenwerking. Het één sluit het ander helemaal niet uit. Wie uitzoekt met welke samenwerkingen uw klant het best geholpen kan worden, gaat een mooie toekomst tegemoet.

Drie. U bent blijkbaar niet steeds transparant over uw prijs. Liefst één op vijf van onze tableau-advocaten gaf aan noch mondeling noch schriftelijk, afspraken te maken over het bedrag van ereloon en kosten met cliënten. Echter, uit de bevraging blijkt ook dat ongeveer de helft hiervan solisten zijn. Erg ongelukkig. Nochtans staat u als solist bij uitstek erg dicht bij uw cliënt, die vermoedelijk ook net voor u kiest voor de sterke(re) vertrouwensband die hij of zij met u kan smeden. Transparantie zal het vertrouwen onderling enkel sterker maken.

Vier. Hoe groter de organisatie van het kantoor, hoe meer uren men gemiddeld werkt, zo blijkt. Solisten werken, in verhouding tot advocaten die werken binnen een groepering of associatie, gemiddeld het minst aantal uren. Goed zo, denk ik dan. Het leven biedt meer dan werken alleen. Uw solistenbestaan biedt u bij uitstek de kracht om hoeder te zijn van uw agenda. Maar toch werkt u blijkbaar het meest in vakanties en weekends. Ik wens u dus voldoende kracht toe om een balans te vinden tussen werk en privé, een balans die voor u klopt. U bepaalt als solist eens te meer wanneer u werkt.

Vijf. De complexer wordende maatschappij en regelgeving, zorgt ervoor dat onze advocaten het niet meer realistisch vinden om alle rechtstakken op te volgen. Om én solist én generalist te zijn, zal u dus over een stevige boeg moeten beschikken, maar waarom niet? U kan functioneren als een consequent doorgeefluik in een stevig netwerk, dat zorgt dat een rechtzoekende steeds de – gespecialiseerde – hulp krijgt die hij of zij nodig heeft. De vergelijking met een huisarts zit niet veraf.

Dus, solist, u krijgt vandaag van mij de bloemen. U vormt een heel solide en sterke basis voor onze beroepsgroep. U bent belangrijk, prikkelend, scherp en gezond kritisch. U zorgt voor het voorbestaan van ons mooie beroep. Maar wees ook niet te eigenzinnig. Blijf zeker nieuwsgierig, sta open voor verbeteringen en wapen uw boot voor de woelige wateren waar u op zit en die op u afkomen.

Bram

*Kijk zeker naar de YouTube live die we met de Orde van Vlaamse Balies over de Advocatenbarometer organiseren. Afspraak op donderdag 24 juni om 17u30, op ons YouTube kanaal.

blijf op de hoogte van onze plannen

Deze website maakt gebruik van cookies om ervoor te zorgen dat u de beste surfervaring op onze website krijgt. Meer info