Wie zoekt die vindt niet meer

Onze advocatenkantoren krijgen te maken met een wel erg vervelende onderstroom: ze vinden geen mensen meer. Met risico op verdrinken, als we hier niet genoeg aandacht aan schenken. Een van de laatste waarschuwingsschoten op onze volledige sector? Het terugtrekken van de kustlijn, net voor een tsunami? Wié is er wakker?

Recent publiceerde PwC hun jaarlijks onderzoekPwC Law Firms’ survey 2021’, de dertigste editie al trouwens, op hun webstek. Naast heel wat andere interessante informatie, viel me meteen op dat de bezorgdheid over de krapte op de juridische arbeidsmarkt stevig toeslaat. Na cybersecurity, waar ook veel over te vertellen valt trouwens, blijkt nu dat een tekort aan talent de grootste bezorgdheid vormt voor de Britse (top)advocatenkantoren. Die bezorgdheid is bijna verdubbeld in vergelijking met 2020.

Shortage of talent has been recognised as a threat to the legal sector for some time; however, the relentless pressure on salaries being generated by US firms, coupled with a buoyant legal market, means that talent attraction and retention is an increasingly pressing issue. In a working world that is moving towards a hybrid of office and home working, firms need to ensure staff receive the coaching, networking opportunities and cultural immersion that will generate loyalty and help stem attrition.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Overal in de wereld kreunt de advocatenmarkt aan een tekort aan mensen. Van Australië tot de VS, waar in California zelfs sprake is van een ‘absolute crisis’. In Texas gaan sommige kantoren zelfs zo ver dat ze een tekenbonus met vijf nullen aanbieden om ervaren advocaten van andere kantoren af te werven.

Ook bij ons zijn er heel veel kantoren werkelijk hopeloos op zoek naar mensen. En dat in een tijd waar sommigen nog wel 'ns durven te klagen dat er te veel advocaten zouden zijn. Op het platform Lexgo staan er momenteel 124 vacatures voor advocatenkantoren. Bij Vialegis zijn er liefst 130 jobaanbiedingen, waarvan 32 in de advocatuur. Nonzerosum heeft momenteel een vijftigtal aanbiedingen in petto, waaronder ook zeker de helft in de advocatuur. Met onze OrdeExpress bij de Orde van Vlaamse Balies publiceerden we dit jaar -nu al- een record aan vacatures, met in de laatste editie ook opnieuw 15 vrije plekjes. In HENRI, het baliemagazine van mijn eigen balie West-Vlaanderen, stonden er sinds augustus 13 vacatures en op de website van de balie Provincie Antwerpen staan er momenteel 22 vacatures.

Dit is slechts het topje van de ijsberg. Ook tal van (eigen) websites of sociale mediakanalen van advocatenkantoren maken melding van hun zoektocht naar (jong) talent. Zo tel ik op de webstek van Monard Law 12, en bij Eubelius maar liefst 21 (!) vacante plaatsen. De voorbeelden liggen voor het rapen.

Bovendien blijkt het strijdtoneel omvangrijk. Advocatenkantoren rollen over elkaar om jong talent, dat van de universiteitsbanken komt, aan te trekken. Ze schuimen daarvoor de jobbeurzen van de studentenverenigingen af of komen origineel uit de hoek met jobdagen en andere initiatieven. Maar minstens even hard worstelen veel kantoren met het houden van hun mensen in de advocatuur, én met een zoektocht naar meer ervaren advocaten om hun groei(wensen) te kunnen beantwoorden of te realiseren. Heel veel kantoren schreeuwen om ervaren medewerkers. Gespecialiseerde profielen? Zo goed als onvindbaar, of onbetaalbaar. Ook solisten, ruim een derde van de Vlaamse advocaten, raken blijkbaar niet of amper overtuigd om in grotere structuren te stappen. Waarom niet?

Het belang van mensen in advocatenkantoren kan alvast niet worden overschat. Uit het Clio Trends Report 2021, dat vorige week op ons werd losgelaten, bleek dat nog maar eens. Ook daarin bleek dat advocatenkantoren ook zelf vinden dat zowel juridische (voor 37 procent) als niet-juridische (voor 29 procent) profielen de grootste uitgaven van een advocatenkantoor zouden moeten zijn. Deze cijfers duiden aan dat advocatenkantoren (gelukkig maar) beseffen wat het meest belangrijkste is voor hun kantoren: mensen.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Het rapport van Clio schrijft hierover:

It may be an obvious statement, but more than anything legal is a people-centered profession, based both on the abilities of attorneys to provide quality outcomes for their clients, and legal staff at the firm to provide the type of service and care that keeps people coming back. Despite the many innovations in legal technology, legal services will remain a people-based service, and investment in technology should be focused on enhancing the legal products and services provided by legal professionals while maximizing their ability to work efficiently. In fact, compared to the data on how much law firms are currently spending as a large expense on legal staff (25%) and non-legal staff (27%), the data suggests law firms believe they should be spending more on people.’

Wij zijn zeker niet alleen. Ook andere sectoren kampen met een zoektocht naar mensen, niet in het minst onze magistratuur bijvoorbeeld, maar bij deze moeilijke zoektocht naar mensen worden advocatenkantoren wel geconfronteerd met een erg vervelend spiegelbeeld: ze zijn blijkbaar niet aantrekkelijk meer genoeg. Voor veel kantoren is dit best confronterend, en velen weten ook niet goed hoe dat komt. 'Waarom vinden wij niemand meer?', stellen ze zich luidop de vraag. 'We hadden dat probleem vroeger veel minder', hoor je dan. Klopt, er waren 'vroeger' ook best heel wat dingen anders.

Nog los zelfs van covid, zijn de afgelopen decennia heel wat zaken veranderd voor de advocatuur. Wie op de uitkijk staat, ziet die golfslagen wel al langer. Al te veel advocatenkantoren teren op een sterk verleden. Ze voeren een bedrijfsstrategie die goed werkte in de vorige eeuw, maar ondertussen door de sterk veranderde en complexere maatschappij, de klantenwensen en -gedrag, de technologische vooruitgang, de manier van werken, en zoveel meer, flink gedateerd is. Advocatenkantoren varen vaak ook zonder kompas of richting, werken/denken op korte termijn en missen de urgentie van een nieuwe cultuur waar de jongere generatie om verlangt. Een cultuur waarbij een kantoor een duidelijke langetermijnvisie heeft, een missie uitdraagt en waarden hanteert waarmee iemand zich (al dan niet) kan alligneren. Maar ook een cultuur waar welzijn en gelukkig zijn een fundamentele plaats in de bedrijfsvoering kan innemen. Ach, er valt over de nood aan een cultuuromslag nog zoveel meer over te vertellen.

Wie zich zorgen baart om ons mooie beroep, staat figuurlijk vaak in lege zalen te roepen. 'Het zal wel zo erg niet zijn', 'we deden het altijd al zo' en 'de cijfers zijn goed', waren lang handige excuses, maar deze war on talent kan ons hopelijk nu wel als sector wakker schudden. Want deze problemen zullen zich ook laten voelen in de portemonnee.

Twee jaar geleden al schreef ik hier (op LinkedIn):

'Our biggest problem probably isn't the personality of the lawyers itself, but the traditional partnership, firm and pricing model that proved to be key in obstructing change in law firms. 'In 69% of firms, partners’ resistance to change is an embedded drag on progress, and recent economic successes may obscure any clouds on the horizon – at least for the short-sighted' (Altman Weil 2019). A lot of lawyers feel prisoned in the model they're part of. With all the health problems that go along with it. The vast majority just don't know how to get out of it. Yet.'

We moeten het leeglopen van ons bad, vol talent, dringend stoppen. Het zou al te makkelijk zijn om als advocatenkantoor daarvoor de verantwoordelijkheid van u, van ons, af te schuiven. Niet doen. U kan zelf ook mee het verschil maken. Maar ik denk ook dat we sectoraal, bijvoorbeeld vanuit de Orde van Vlaamse Balies, dringend meer monitoring en onderzoek gaan moeten doen naar de instroom van afgestudeerden, de uitstroom naar andere sectoren, de veranderingen binnenin de markt, en alle redenen die erbij horen. We gaan antwoorden moeten vinden op de redenen die het tekort aan talent binnen onze sector veroorzaakt. Dringend.

Bram Vandromme

blijf op de hoogte van onze plannen

Deze website maakt gebruik van cookies om ervoor te zorgen dat u de beste surfervaring op onze website krijgt. Meer info